12th Lubi-Lubi Festival sa Glan Nagmalampuson- Mayor Yap

GLAN SARANGANI PROVINCE-Nagmalampuson ang selebrasyon sa ika dose ka tuig nga Lubi-Lubi Festival sa munisipyo sa Glan, Sarangani Province niadtong petsa 08 sa Oktubre 2011.
Gikanayon ni Mayor Victor James “Tata” Yap sa Glan nga mas ningsadya karon ang Lubi-Lubi festival gumikan sa suporta sa tanang opisyal sa probinsiya sa Sarangani sa pagpanguna ni Sarangani Congressman Manny Pacquiao.
Wala makatambong si Gov. Migs Domingues atul sa culmination sa maong selebrasyon tungod kay on leave kini, apan ningtambong ang OIC Governor nga si Vice Gov. Steve Chiongbian Solon.
“Dako akong pasalamat sa mga nagsuporta sa Lubi-Lubi festival ilabina kang Congressman Pacquiao”. matud ni Mayor Tata Yap.
Isa sa mga highlights sa nasampit nga selebrasyon mao ang photo contest ug diri makit-an ang kaanindot nga mga lugar sa Glan.
Street dancing nga gipartisipahan sa tanang mga eskwelahan sanahisgutang Munisipyo ug mao'y nakapadugang kasadya ug kanindot sa nahisgutang lugar.
 (Arnel Arsolon)

Sweldo ni Kag.Rivera sa SP, kapin sa 1,400 ka mga estudyante ang nakabenipisyo

GITIN-AW-ni Mackey U. Akmad Al-haj ang  Chief-of-Staff ni City Councilor Ronnel C. Rivera nga diretso na matud pa  sa RCR Foundation ang tanang madawat nga sweldo sa numero unong konsehal ning dakbayan sa Heneral Santos.  Sumala pa niini, nga ang sweldo sa batan-ong konsehal mukabat lamang sa 50 mil ka pesos dala na niini ang Representation and Transportation Allowance kun RATA. Kung huna-hunaon matud pa dili igo ang sweldo sa nahisgutang kagawad sa iyang mga programa alang sa mga kabus. Susama na lamang sa programang Livelihood Training, Repatriation, Child Welfare, Outreach and Feeding Program, Environmental Awareness, Community Organizing, Youth Development Program and Social Services ug Scholarship Program nga adunay 312 ka mga estudyante kun 12 ka scholar kada Barangay, 2 niini ang gikan sa kolehiyo ug napulo sa sekondarya. Mao matud pa kini ang gisaad sa nahisgutang konsehal niadtong panahon sa pagpangampanya. Dugang pa niini, dili gayud sakto ang sweldo sa nahisgutang konsehal hinungdan nagakuha pa kini ug budget gikan sa kaugalingong  bulsa .
Sa pikas bahin, mukabat sa 1,400 ka mga scholars kun estudyante sa pampublikong tulunghaan sa Elementarya ang gitabangan saRCR Foundation Inc. pinaagi sa pag-angkon sa tanang balayrunon sa Parent-Teacher Association. Sumala pa ni Harold Tare, usa sa mga coordinator sa RCR Foundation nga niadtong nakalabay nga tuig pa gisugdan ang maong programa. Mapasalamaton usab ang mga ginikanan sa mga bata nga naka-pahimulos sa maong programa. Mao kining mga tulunghaan ang nakabenipisyo sa “RCRF PTA Grant” sa pampublikong tulunghaan sa Elementarya. Una na dinhi ang Bawing Elementary School nga adunay 95 ka mga estudyante  ang gitabangan,  Fatima Elem. School 35, Lanton Elem. School 39, Sinawal Elem. School 90, Labangal Elem. School 45, Dadiangas North Elem. School 60, Arizala Elem. School-Mabuhay 58,  Biscayda Elem. School-Olympog 120, New Guadalope-Conel 60, Daan Banwang-Upper Labay 120, Katangawan Elem. School 45, Datu Acad-Buayan 30 ug P. Kindat Elem. School-Lanton 50. Gibana-banaang mokabat sa 250, 000 ka pesos ang nagahing pundo sa nahisgutang Foundation, samtang wala pay apil ang scholar niini sa Sekondarya ug Kolehiyo, nga pagasugdan karong tuiga.
 (Ed Angeles)

“Dili magpataka ug pirma ang SOCOTECO 2” - Engr. Ocat

“Dili pwede magpataka ug pirma ang SOCOTECO 2”. Kini ang bug-at nga gihimong tubag sa General Manager sa Socoteco 2 nga si Engr. Rudy Ocat niadtong nakalabayng adlaw kabahin sa reklamong “one sided” matud pa ang gipirmahang kontrata sa Socoteco 2 ug Conal Holdings Incorporated nga gipanag iyahan usab sa pamilyang  Alcatara. Kini atul sa pakighanabi sa Abante Socsargen News mahitungod sa reklamong gipadangat sa Hugpong Mindanao pinaagi sa usa ka sulat nga gi endorso sa buhatan ni Councilor Elizabeth Bagonoc.  Gidugang pa ni Engr. Ocat nga miagi sa maayong pag tuon sa mga “Board of Directors” sa  kooperatiba ang maong pag pirma sa  kontrata diin ang bugtong tumong lamang matud pa nga mapangandaman ang umaabot nga krisis sa kuryente sa umaabot tulo ka tuig.
 Sumala pa niini nga walay laing mahimo ang ilang buhatan kundili ang pag pangita sa mga alternatibong gikinahanglan sa mga miyembro ug sukwahi sa mga pagtuo sa pipila nga palisdan ang mga konsumante. Nasayran nga kulang na ug mukabat 35 porsyento sa kinatibuk-ang power supply nga ginapalit sa SOCOTECO 2 ang dili na kayang I supply sa National Power Corporation (NPC). Nagpasabot matud pa kini nga kinahanglang gayud ug alternabo nga lakang alang sa pagpangandam sa krisis nga umaabot. Nanawagan usab si Ocat sa grupong Hugpong Mindanao nga i-validate na lamang nila ang ilang mga reklamo bahin sa ilang kontrata nga matud pa padayon pang gisuta  sa Sanguniang Panglunsod. Giawhag na lamang niini ang tanan nga dili na angayang mabalaka sa unsa mang alegasyon bahin sa maong kontrata. Buot lamang matud pa nilang muserbisyo sa tanang mga miyembro ug aron malikayan na ang nahitabo niadtong milabayng tuig nga Power Shortage diin 3 ka oras matag area ang power interruption.
(Cris Legaspi)

“Power Supply Agreement” tun-an sa mga Konsehal

Sangguniang Panlungsod- Tun-an karon sa mga konsehal ning dakbayan sa Heneral Santos ang isyu kabahin sa Power Supply Agreement sa South Cotabato II Electric Cooperative Inc. (SOCOTECO 2) ug Conal Holdings Corporation kini basi  usab sa reklamo sa Hugpong Mindanao  nga “one sided” lamang ang kontrata nga gipirmahan sa Board sa Socoteco 2 ug wala matud pa kini na review ug gitun-an pag-ayo sa maong korporasyon una gipirmahan ang “Long Term Power Supply Agreement.” Sa pagpresenta ni Kag. Elizabeth Bagonoc, Chairman sa Committee on Consumers Protection  niadtong nakalabay'ng 63rd Regular Session, sa Sangguniang Panlungsod, nagsinabtanay ang mga konsehal nga kinahanglan tun-an gayud ang sensitibong kasabutan. “Somebody's claiming na nong pinirmahan yon the board of Socoteco doesn't know about it no.. wala daw niya gibasa wala niya gi-review basta nalang niya gipirmahan no.. Definitely it's the negligence of the board ... Sana dili lang ning-ana. Murag giduot kaayo ang SOCOTECO 2 in terms of liabilities, pero ang Conal walay liabilities, that's one thing that we need to review.” pamahayag ni Kag. Dominador Lagare III.  Malaumon usab ang nahisgutang konsehal nga kung unsa matud pa ang gipasalig niini atul sa pagpresenta sa konseho niadtong tuig 2009, nalakip gihapon kini sa kasabutan. “I Think dapat naming e-review muna, yong mga documents na na forward sa amin. It was already presented to the council theres a lot of promises during that time I hope with this document all the promises is still within the documents.” Dugang pamahayag ni Kag. Lagare.
Sumala pa usab ni Vice Mayor Shirlyn Bañas Nograles, nga mas maayong hatagan kini ug panahon aron tun-an ug tukion ang maong kasabutan aron masiguro ang maayong dagan ug kini alang usab matud pa sa kamaayuhan sa  tanan. Sa pikas bahin, sa gipasang sulat sa Hugpong Mindanao ngadto sa konseho, hangyo sa maong grupo nga unta magpahigayon una ug Public Consultation, una  magpagawas ug pinal nga disisyon tungod dili lamang matud pa ang mga opisyales ug trabahante sa nahisgutang korporasyon ang maapektuhan kun dili apil na usab dinhi ang mga myembro  kun konsumante sa Socoteco 2. “Request sa Panaghugpong Mindanao nga maghimo ug Consultative meeting ug atong tukion ang kontrata nga gipirmahan sa SOCOTECO 2, ug ang Conal Holdings para sa Coal Fired Power plant nga mo-supply ug kuryente sa atoang dakbayan.” ang pamahayag sa nahisgutang grupo pinaagi kang  Hon. Kag. Bagonoc.
 (Ed Angeles)

Labor Code, gitino sa DOLE!

SANGGUNIANG PANLUNGSOD-Gipaklaro ni Atty. Maria Gloria Tango, DOLE Regional Director ang mga sumbanan may kabahin sa gimugnang Labor Code sa buhatan sa Department of Labor and Employment (DOLE)  atul sa 63rd Regular Session sa Sangguniang Panlungsod niadtong Oktubre 11. Sumala pa ni Tango wala matud pay gibag-ong mga palisiya sa nahisgutang Code ug dili kini angay kalimtan sa mga trabahante ilabi na sa mga Employer. Nanawagan ang Regional Director ngadto sa mga Employer nga kinahanglan magbinantayon sa “working status” sa ilang mga trabahante tungod kay obligasyon matud pa sa mga Employer nga sweldohan ang ilang mga trabahante basi sa natala sa Labor Code. Kung dili matud pa kini mahimo sa mga Employer posible kining masilotan. “There are penal provisions in the labor code if a company or an employer fails to pay.. may imprisonment.. may penalty yan..kung talagang matigas o talagang pasaway then definitely the penalty as provided by law will be imposed.” Pamahayag ni Tango.
Kung aduna matud pay reklamo ang mga trabahante ngadto sa ilang Employer mudiretso lang matud pa sa ilang buhatan ug didto isaysay ang ilang suliran dala ang ilang mga gipanghuptan nga mga ibidinsiya. “If the employer is not paying the right wages hindi naman makikitayan sa form but base on the reports from the media we will be accused of harrassment so that's the reason we need also the report or testimony of the workers so that we will be able to correct the situation.”dugang pamahayag ni Attorney Tango
Gipahibalo usab sa Regional Director nga adunay incentives nga gi-andam ang ilang buhatan pinaagi kang Sec. Rosalinda Demapili Valdoz ngadto sa mga Employer nga misunod sa ilang balaod. “Our secretary is giving incentives to those who are voluntary complying and helping through training and technical assistance.” Gi-awhag usab niini ang mga trabahante nga magbinantayon ug dili magpadala sa mga maling buluhaton sa ilang Employer ug kinahanglan matinun-anon usab sila sa ilang trabaho. Lakip sa mga gi-presenta ni Atty. Tango sa SP mao ang Philippine Labor & Employment Plan 2011-2016.
 (Kathy Kasayan)

Health News

ORAL SEX hinungdan sa
Throat Cancer?

Nasuta sa gihimong bag-ong pagtu-on nga ang oral sex kon ginatawag nga “ blow jobs” ang dili lamang makahatag sa tawhanong kalipay .Gibutyag nga kini ang  gigikanan sa virus sa cervical cancer sa babaye nga mao ang human papillomavirus, kun HPV ang hinungdan usab sa throat cancer. Sa bag-ong pagtuong gipagawas sa The Journal of Clinical Oncology mikanayon nga milig-on ang ilang mga ebidensiyang nahuptan nga ang hinungdan sa kanser sa tutunlan  mao ang virus nga nabalhin atul sa oral sex. Matud pa nga ang Human papollomavirus HPV maoy gitudlong  hinungdan sa cervical cancer sa babaye, ug ang maong datos nga gipagawas ang mas angay nga bantayan tungod sa dakong kabag-uhan niini.
 Niadtong 1988 ngadto na sa 2004, migawas nga ang kanser sa tutunlan, tungod kini sa nahisgutang virus ug kini mianam ug kataas nga gikan sa 0.8 ngadto na sa 2.6 ka kaso matag gatusan ka mga katawhan. Matud pa ni  Dr. Kevin J Cullen sa Greenebaum Cancer Center nga makaalarma na ang maong isyu hinungdan nga angay nga magbantay  ang mga kalalakihan tungod kay mas misaka ang ihap sa mga kalalakihan nga nakabaton ug throat cancer tungod sa HPV nga virus kung itandi sa mga kababaihan.
Apan duna usay higayon nga ang HPV nga ana-a na sa sistema sa inyong kalawasan ug kini ang wala nay kalabutan sa inyong gihimong oral sex, apan giklaro nga ang nahisgutang  VIRUS ang hinungdan sa genital warts, penile cancer ug  butt cancer.
Tuod man gipaklaro usab sa mga researchers nga dili pa nila masuta hangtud ning mga panahuna nga ang nahisgutan virus ang tinuod nga hinungdan sa nagkataas nga kaso sa throat cancer ug dili ang pagpanigarilyo. Sa pagkakaron  nagpadayon pa ang ilang gihimong pagtuki tuki pinaagi sa ilang mga gihimong dugang pagtuon. Apan gipahimangnuan sa gihapon sa mga eksperto ang mga katawhan nga angay usab nga magbinantayon ilabi na sa hisgutanang oral sex.
Gibutyag nga duna nay mga vaccination alang sa mga kababaehan aron maprotektahan ang HPV apan gipaklaro nga  dili kini tukma alang sa  paglikay sa throat cancer. Nasayran nga ang naaprobahang  vaccination sa kalalakihan  ang alang lamang sa ilang genital warts ug sa anal cancer.
Kahibaluan nga ang  pharynx nga maoy hollow tube nga makita sulod sa liog nga nagsugod sa ilong ug mahuman sa ibabaw nga bahin sa windpipe ug esophagus ang sagad nga gikahimutangan sa throat cancer. Ang nahisgutang kanser ang gilangkuban sa cancer of the nasopharynx, oropharynx , hypoppharynx ug ang cancer of the larynx nga mao ang voice box.Sagad sa mga kanser sa tutunlan mao ang squamous cells carcinomas, kini mao ang cancer nga nagsugod sa nipis, flat cells nga sama sa itsura sa himbis sa isda nga mas naila sa tawag nga pharyngeal cancer. Samtang ang mga sintomas niini mao ang pagka usab sa tingog, pag ubo  nga dunay sagol nga dugo, lisod nga pagtulon, sakit ang liog pagbaton ug pagpanakit sa tutunlan.
(Venus C.)

Manglimos nga Badjao, problema sa Gensan

Sangguniang Panlungsod- Gi-angkon karon ni Hon. Nepthalie Natividad, Chairman sa Committee on Women and Children Welfare nga nagpabiling problema gihapon sa dakbayan ang pagduol sa mga “Badjao” sa Gensan arun manglimos ilabi na nga “Ber-months” na. Sumala pa ni Hon. Natividad, han-ay na kaniadto pa ang gimugnang mga programa alang kanila apan mismong ang mga Badjao gihapon ang muguba niini. “Actually, ikapila na namu sila gipahawa, gikuha sila ug gihatod sa ilang lugar..pero mubalik lang gihapon sila dinhi..kay basi sa among na-obserbahan ingon nila kung asa daghan muhatag ug limos na lugar didto sila.” Pamahayag ni Hon. Natividad.  Dugang pa niini padayon gihapon ang mga programang gimugna sa City Social Welfare & Development Office pinaagi ni Rebecca Magante, Secretariat Head of the Local Inter-Agency Task Force Against Trafficking nga pipila na ka mga Badjao ang mipailalom sa Guidance Counselling aron makat-on sa mga saktong buluhaton. Aminado ang kagawad nga dili lamang Gensan ang nakahiagom sa susamang problema tungod bisan sa Manila,usa kini sa mga suliran. “Sa tinood lang wala na sila gipasagdan sa atong Local Government Unit, gitagaan gyud na sila ug pansin gani daghan na ta ug programa sa ila, ang problema lang kay culture na jud nila ang pag limos mao nang bisan unsang mga pamaagi ang himoon ug ihatag sa ilaha, dili jud magdugay.”
Gumikan niini gi-awhag na lamang ni Hon. Natividad  ang mga katawhan nga dili muhatag ug kwarta ngadto kanila arun dili sila maanad. Sa gipagawas nga balaod sa nasud nga mao ang “Presidential Decree No. 1563 o Anti-Mendicancy Law.” Kung diin gibawal ang paghatag ug bisan unsa mang butang ngadto sa mga manlilimos ug kung adunay maaktohan nga mihatag pwede kining masilotan. Kahibaluan nga sa panahon karon sagaran sa mga manlilimos mga kabatan-unan ug bisan ang bag-ong himugso nga bata ipaabang lang matud pa sa kantidad nga 100 pesos. “mao gani dinhi sa atoa , bisan maluoy ta makit-an nato sila ang mga bata mao nay gigamit arun makuha ang atensyon sa tao, kung pwede dili na lang gyud ta muhatag. Para sa asa pa ang gipatuman nga Anti Medicancy Law kung dili man lang ni tumanon sa tao..unya kita lang gihapon mag problema kay daghan mga Badjao sige panglimos..so, sakit man, dili na lang jud ta muhatag.” Matud pa ni  Natividad.
 (Kathy Kasayan)